Završetak konzervatorsko-restauratorskih radova na zidnim slikama u župnoj crkvi Uznesenja Blažene Djevice Marije u Klisu

Župna crkva u Klisu podignuta je u podgrađu kliške tvrđave zvanom Varoš. Nakon oslobođenja od Osmanlija 1781. godine, na mjestu starije, podignuta je nova jednobrodna crkva. Proširivana je od 1900. do 1902. godine u trobrodnu građevinu prema projektu Ćirila Metoda Ivekovića. Posebna likovna vrijednost crkve je ciklus zidnih slika koje je 1939. godine na sjevernom, južnom i istočnom zidu glavnog broda crkve naslikao Vjekoslav Parać.

Župna crkva u Klisu podignuta je u podgrađu kliške tvrđave zvanom Varoš. Nakon oslobođenja od Osmanlija 1781. godine, na mjestu starije, podignuta je nova jednobrodna crkva. Proširivana je od 1900. do 1902. godine u trobrodnu građevinu prema projektu Ćirila Metoda Ivekovića. Posebna likovna vrijednost crkve je ciklus zidnih slika koje je 1939. godine na sjevernom, južnom i istočnom zidu glavnog broda crkve naslikao Vjekoslav Parać. Zidne slike na kojima se izmjenjuju scene religijske i povijesne tematike vezane uz Klis primjer su vrsnoga monumentalnog figuralnog slikarstva prve polovice 20. stoljeća.

Djelatnici Hrvatskog restauratorskog zavoda (voditeljica: mr. umj. Maja Kiršić, Odsjek za zidno slikarstvo, mozaike i štuko Odjela za nepokretnu baštinu, sjedište Split, Služba za nepokretnu baštinu) 2020. godine počeli su s opsežnim konzervatorsko-restauratorskim istraživanjima (uzorkovanje, termografska snimanja, laboratorijska istraživanja te izrada fotografske i grafičke dokumentacije), a prema rezultatima su ustanovljeni razmjeri oštećenja: sloj površinske nečistoće, djelomičan gubitak vezivnih svojstava te mjestimično osipanje pigmenta sa slikanog sloja. Na cijeloj površini zidnih ploha uočena su i manja plitka oštećenja te pukotine. Ujedno su dokumentirani stariji konzervatorsko-restauratorski radovi, koje su 1977. godine izveli djelatnici tadašnjega Regionalnog zavoda iz Splita.

Tijekom 2021. i 2022. godine izvedeni su konzervatorsko-restauratorski radovi na zidnim slikama sjevernog, južnog i istočnog zida, a njima je bilo obuhvaćeno čišćenje i konsolidiranje slikanog sloja, popunjavanje pukotina i ostalih oštećenja te reintegracija slikanog sloja uz završnu zaštitu.

Navedenim radovima uspješno su uklonjeni i sanirani nedostaci u svim slojevima, a zidnim slikama vraćena je čitljivost i reprezentativnost. (MK)